Huwebes, Nobyembre 25, 2021

Samutsari

SAMUTSARI

namumutawi pa rin sa labi'y masalimuot
na katagang sa kaibuturan ko'y nagdudulot
ng samutsaring alalahanin at mga gusot
na dapat malutas, katanungang dapat masagot

kayhirap ng nag-aalala, kalabaw at baka
baka dumating ang unos, sabi ng magsasaka
baka dapat munang umuwi, maghanda-handa na
baka di na madalumat ang daratal na klima

isinilid ang sinampay, damit ay patong-patong
namitas ng mga gulay, nanguha ng balatong
pinagsisikapan ang bawat taludtod at saknong
upang di danasin ang anumang kutya't linggatong

paano ba kakathain ang dalit ng dalitâ
kung naunang kathain ang tanaga ng katagâ
paano nakatha ang talambuhay ng makatâ
kundi ang tala ng buhay ay naroon sa kathâ

- gregoriovbituinjr.
11.25.2021

Miyerkules, Nobyembre 24, 2021

Salamisim

SALAMISIM

napatingala muli sa langit
walang buwan, di bughaw, pusikit
wala rin ang bituing marikit
habang nadarama'y anong init

nahan ang sundang mula sa buwan
at ang buwang ay huwag mong sundan
kaysarap ng manggang manibalang
habang binabagtas yaong ilang

habang di pa rin natin malimot
ang naraanang lungsod at gusot
naglulutangan pa rin sa laot
ang plastik at upos, O, kaylungkot

sala-sala sa mga basura
tila baraha, binabalasa
nagbabaga na rin pati klima
at lumulubog ang mga isla

ibukod ang mga nabubulok
sa mga basurang di mabulok
ibasura ang sistemang bulok
at ilagay ang dukha sa tuktok

- gregoriovbituinjr.
11.24.2021

Martes, Nobyembre 23, 2021

Antok

ANTOK

dumidila ang antok sa talukap niring mata
ngunit niyayakag akong muli ng sintang musa
upang maglimayon, maglakad-lakad sa kalsada
sa ilalim ng buwan at siya'y hinaharana

anong sarap damhin ng pag-ibig na nasa rurok
habang matamis ang kwentuhang aking natatarok
subalit di ko na kaya ang nagbabantang antok
habang balat ko'y pinapapak na ng munting lamok

ah, sa guniguni ang musa'y aking nakatagpo
at muli kaming nagniig, sa kanya'y narahuyo
mabuti't nariyan siyang kaiba ang pagsuyo
na sa pagdatal ng Haring Araw ay naglalaho

panay pa rin ang aking paghihikab, antok na nga
at maglalatag na ng banig upang humilata
hanging amihan ay umihip, dumampi sa mukha
tandang sa guniguni na lang hahabi ng tula

- gregoriovbituinjr.
11.23.2021

Lunes, Nobyembre 22, 2021

Pag-idlip

PAG-IDLIP

narinig kong tila may alingasngas sa karimlan
kaya sa oras na iyon ay naalimpungatan
anong klaseng nilalang ang mga nagtatawanan
mga malignong lasing, mga sugapa sa daan

at bumalik ako sa pag-idlip dahil sa antok
nakaririndi pala ang kanilang mga sinok
maya-maya pa'y may narinig akong mga putok
sila ba ang namaril o sila ang nangalugmok

di ko kaya ang antok at muli akong umidlip
sa labasan ay di ko na nakuha pang sumilip
o baka naman ito'y isa ko lang panaginip
gigising na lang bukas baka balita'y mahagip

at ang musa ng panitik sa akin ay dumalaw
naroroon lang siya sa gilid ng balintataw
animo siya'y nasa ulap nang aking matanaw
may bata sa kanyang kandungan at pumapalahaw

- gregoriovbituinjr.
11.22.2021

Linggo, Nobyembre 21, 2021

Init

INIT

sa init ng lungsod ay nabigla ang katawan ko
nang mula sa probinsyang malamig, lumuwas dito
para bang napapaso ang buo kong pagkatao
animo'y kay-init na pagtanggap sa akin ito

sa loob ng bahay, may bentilador man, wala rin
mainit man ang panahon, ulo'y di mainitin
mas maigi pa ngang nasa labas pagkat mahangin
pulos usok nga lang ng sasakyan ang lalanghapin

ibang-iba ang init, tagos sa kaibuturan
animo'y sumasagad sa buto't mga kalamnan
nanggaling kasi sa lamig kaya nababaguhan
tumagal-tagal pa'y masasanay din ang katawan

o baka nadarama na'y matinding global warming
katatapos lang ng COP, ano itong dumarating
marapat lang tugunan ang Climate Justice na hiling
nitong taumbayan upang daigdig ay gumaling

- gregoriovbituinjr.
11.21.2021

Sabado, Nobyembre 20, 2021

Kapit

KAPIT

kapitbisig, kapitpuso, kapitdiwa, kapit lang
sa pagkilos para sa bayan ay huwag magkulang
kapamilya, kapatid, kauri'y ipagsanggalang
sa mga kapit tuko sa pwesto'y huwag palinlang

maraming kapit sa patalim upang makaraos
upang sa gatas ng sintang anak ay may panggastos
upang kahirapan ay bakasakaling matapos
umaasang di na sila mabuhay nang hikahos

ang kapitalismo'y sistemang mapagsamantala
sa tao't sa kalikasan, baguhin ang sistema
pinopondohan ang mapanira sa mundo't klima
tulad ng plastik, fossil fuel, coal plants, at kapara

kumapit sa wasto, iwaksi ang anumang mali
kumapit sa pag-asa, prinsipyong tangan at mithi
kapit lang, mga kapuso, kapatid, at kauri
magkapitbisig tayo't itaboy ang mga imbi

sa tagdan ng hagdanan ay maaaring kumapit
kung ayaw mahulog, matumba, o kaya'y mabingit
basta kumapit sa pag-asa, huwag palalait
sa sinuman, mahalaga pag-asa'y laging bitbit

kapit lang, huwag patangay sa problemang nariyan
kundi asahang iyan ay mareresolba naman
kongkretong pagsusuri sa kongkretong kalagayan
at maaapuhap din ang ganap na kalutasan

- gregoriovbituinjr.
11.20.2021

Biyernes, Nobyembre 19, 2021

Pitong tableta sa umaga

PITONG TABLETA SA UMAGA

O, anong bigat ng pag-inom ng mga tableta
pito agad umagang-umaga, mabigat, di ba
apat munang tableta para sa tuberculosis
dalawa namang tableta para sa diabetes

anim muna kalahating oras bago almusal
at isa pa habang kumakain na ng almusal
ikapito ng umaga'y susubo ng tableta
upang maagapan ang sakit at magpalakas pa

kaya di maaaring gumising ng alas-otso
upang masunod ang rotinaryo kong ikapito
ng umaga, alas-siyete y medya ang kain
mga bitamina'y sa tanghali na iinumin

lalo't pitong tableta sa umaga'y anong tindi
tila lalamunan ko'y nasasakal, binibigti
marahan ang pag-inom, sa una'y nabigla kasi
habang maraming tubig yaong lalagukin dini

noon nga'y wala pa akong ganoong rotinaryo
kakain lang anumang oras pag nagutom ako
ngunit dahil sa sakit, kumaing tama sa oras
sa loob ng anim na buwan, inumin ang lunas

- gregoriovbituinjr.
11.19.2021

Huwebes, Nobyembre 18, 2021

Panulat

PANULAT

tulad ng puno sa gubat na matamis ang prutas
patuloy itong panulat sa nalalabing oras
kahit yaring pluma'y sibakin pa ng mararahas
ipapakitang pagtangan sa prinsipyo'y parehas

akala sa kawalan ay laging nakatunganga
madalas mang magnilay, patuloy ang pagsagupa
balitaktakan ng ideya, pagharap sa sigwa
nakikipaggitgitan ngunit di natutulala

tinatanim ko'y tamis-anghang na buti ang dulot
habang sinusunog ang damo ng pakla at poot
upang magbunga ng talagang masarap na pulot
na maaaring lunas sa nararanasang gusot

di ko papayagang pluma ko'y kanilang bakliin
at mga tanim kong puno'y basta na lang tigpasin
taludtod at saknong ay di hahayaang sibakin
makata'y matatag habang pluma'y patatatagin

namamasdan ng makata ang dukhang naghihirap
pati pagsasamantala't pang-aaping naganap
nais niyang akdain ang pag-ibig at paglingap
at isatitik yaong lipunan nilang pangarap

- gregoriovbituinjr.
11.18.2021

* litrato mula sa google

Ka Heber


KA HEBER

isa si Heber sa inidolo ko nang bata pa
dahil may ibig sabihin ang bawat niyang kanta
mga awiting nagmulat sa aking mga mata
upang maunawa't manindigan para sa masa

Nena, Babae, Dukha, Tumindig Ka, anong galing
Payag Ka Ba, Lerry, Istambay, Kung Walang Pag-ibig
Karaniwang Tao, Almusal, Inutil na Gising
Tayo'y Mga Pinoy, ilang sikat niyang awitin

sa Banyuhay ni Heber, taospusong pagpupugay
liriko ng mga awitin ay napagninilay
makadaupang palad siya'y karanasang tunay
at nakahuntahan pa si Heber sa kanyang bahay

sa inilunsad niyang Paskong Tuyo'y nakadalo
ng ilang beses, may tulaan at mini-konsyerto
sa kanyang tahanan at pinatula niya ako
si Mike Hanopol ang isa sa bumisita rito

nakadalo rin kasama ang ibang manunulat
nang magtalakay siya sa sining niya't panulat
binigyan ko siya ng ilan kong inakdang aklat
ako'y binigyan ng album niyang kanta'y pangmulat

mabuhay ka, Ka Heber, salamat sa iyong awit
pamana mo sa bayan ay liwanag sa pusikit
na karimlang ang karapatan ay dapat igiit
laban sa bulok na sistemang sadyang anong lupit

- gregoriovbituinjr.
11.18.2021

Miyerkules, Nobyembre 17, 2021

Hapi 80th Bday, Dad

HAPI 80TH BDAY, DAD

Dad, maligaya pong ikawalumpung kaarawan
nawa'y gumaling po kayo sa inyong karamdaman
tumagal pa ang buhay, gumanda ang kalusugan
kami naman po'y nasa maayos na kalagayan

kayo'y ehemplong amang gabay sa aming paglaki
upang kinabukasan ay talagang mapaigi
pangaral, pangarap, pangako, payo'y mabubuti
kayo'y dakilang tatay na dapat ipagmalaki

iwing buhay ninyo'y naabot ang walong dekada
maluwalhating narating ang edad na otsenta
sana kayo'y gumaling sa sakit na iniinda
nawa disgrasya'y maiwasan, kamtin ay biyaya

maraming salamat, Dad, taospusong pagpupugay
kayo po ni Mommy ang dakila naming patnubay
at mabuting gabay sa bawat naming paglalakbay
muli, pasasalamat po, Dad, mabuhay! mabuhay!

- gregoriovbituinjr.
11.17.2021

* kuha ang litrato sa UP Manila, Setyembre 13, 2007, sa launching ng aking librong Macario Sakay, Bayani, na nilathala ng Kamalaysayan (Kaisahan ng Kamalayan sa Kasaysayan), nakatayo si Dad sa likod, katabi ng kapatid kong babae, nasa harapan ang dalawang propesor, ako ang nasa gitna
PAALALA SA UPUAN

sa terminal ng bus ay may paalala sa silya:
"Do not sit here. Let's practice physical distancing pala
nakadisenyo sa sticker, agad mababasa
ng sinuman, puwera na lang kung aanga-anga

sapagkat mahalaga pa rin ang social distancing
o isa o dalawang metrong physical distancing
dahil sa salot na pandemyang nagaganap pa rin
na di dapat balewalain ninuman sa atin

habang kami'y naghihintay na makasakay ng bus
magkahalong tuwa't lungkot ang nadaramang lubos
kaytinding sadyâ ng pandemyang sa atin umulos
na madalas itanong ay kailan matatapos

paluwas na kami ni misis tungong kalunsuran
patuloy ang social distancing dahil kailangan
at panibagong hamon ang kinakaharap naman
sa pagdatal muli sa lungsod na pinanggalingan

- gregoriovbituinjr.
11.16.2021, gabi

Martes, Nobyembre 16, 2021

Paluwas

PALUWAS

paluwas na kami ni misis, paluwas na kami
pakiramdam ay di maapuhap, walang masabi
inihahanda kong mabuti ang aking sarili
upang nabinbing tungkulin ay magawang maigi

nais kong gampanang husay ang naiwang trabaho
bilang opisyal sa samahan ng dukha't obrero
ako na'y makauuwi sa  pinanggalingan ko
habang ninanamnam ang mga karanasan dito

sana, walang anumang balakid mamayang gabi
sana'y tuloy na tuloy na ang aming pagbiyahe
sana, lumakas na ako sa sakit na sakbibi
sana, pulos sana, habang ngayon ay nagmumuni

sintigas man ng kamao yaring paninindigan
di maninimdim ang katulad kong para sa bayan
at hahataw muli't pasisiglahin ang katawan
lalo't daratal sa pinanggalingang kalunsuran

- gregoriovbituinjr.
11.16.2021

Tiket sa CR

TIKET SA CR

Biyernes, sa ospital, may binigay ng umaga
subalit hapon ko pa makukuha ang resulta
kaya sa pamilihang bayan muna'y nagmeryenda
hanggang nakaramdam kaya nagtungo sa kubeta

limang piso ang jingle, pag nagbawas, sampung piso
mabuti na rin, malinis naman ang C.R. dito
kayhaba pa ng oras upang resulta'y kunin ko
kaya tumambay muna kung saan, nagutom ako

inabutan ng tanghali, nananghalian na rin
sa ikalawang palapag ng palengke kumain
ah, sa hapon pa sa ospital resulta'y kukunin
habang naghihintay, sa C.R. muna'y bumalik din

sa jingle na'y nakasampung piso, dalawang beses
patunay riyan ang binayarang dalawang pases
mahirap naman kasing ang pantog mo'y tinitiis
sa C.R. nga'y jumingle, habang ako'y nagpapawis
- gregoriovbituinjr.
11.16.2021

Bawal

BAWAL

bawal ang paggamit ng plastic bag at styrofoam
sa isang lungsod ay talagang ordinansa roon
sa ating mamamayan ay isang malaking hamon
kung paano natin aayawang gamitin iyon

huwag gumamit ng plastic bag sa pamimili mo
gamitin ay bayong o nabubulok gaya nito
huwag gumamit ng styrofoam sa pagkain mo
dahil microplastic ang mapapaloob sa iyo

para sa kalikasan ang nasabing ordinansa
dahil labis na ang gamit na nagiging basura
di nabubulok, babara sa kanal, at iba pa
na epekto'y malaki sa kalikasan at masa

ang karagatan nga'y tadtad na ng upos at plastik
kakainin mo'y isdang kumain ng microplastic
baka tayo magkasakit at talagang hihibik
mabuti't sa problemang ito'y mayroong umimik

ang ordinansang iyon ay paalalang matalim
upang sa mga basurang iyon ay di manimdim
upang ilog, sapa't karagatan ay di mangitim
na dapat kalikasan ay alagaang taimtim

- gregoriovbituinjr.
11.16.2021

Lunes, Nobyembre 15, 2021

Magbasa-basa

MAGBASA-BASA

minsan sa kisame'y nadadatnang nakatingala
pinanonood ang mga gagambang nagsagupa
habang sa suot kapayatan ko'y nahahalata
anuman ang mangyari, dapat tayong laging handa

kaya ngayon ay nagbabasa ng maikling kwento
na balang araw ay maging kwentista ring totoo
bilang preparasyon sa nobelang kakathain ko
at masulat ang dula't dagling nasa aking noo

maaaring simulan sa makatarungang hari
nang papugutan ng ulo ang malibog na pari
may isang magsasakang ginawa'y kapuri-puri
habang nag-alsa ang manggagawa laban sa imbi

kaya magbasa-basa ng mga kwentong may kwenta
may iyakan, may labanan, may inis, may patawa
aralin ang bawat estilo ng mga kwentista
magkwento ka't pag-alabin ang damdamin ng masa

- gregoriovbituinjr.
11.15.2021

Resulta

RESULTA

noong Biyernes nang magpunta ako ng umaga
isinumite ang maliit na boteng may plema
upang suriin ito ng mga espesyalista
noong hapon ding iyon ko nakuha ang resulta

madaling araw gumising at maagang umalis
pagkasumite'y ilang oras naghintay ng release
ng resulta dahil nagka-T.B.'t may diabetes
gamutan pang anim-na-buwan ang ipagtitiis

kung di pa luluwas, aba'y di pa magpapa-check up
kung di nagka-covid, di maiisip magpa-check up
tila kalusugan ay nababalewalang ganap
may sakit na'y di pa alam, kaya di nalilingap

nang makuha ang resulta'y agad pinabasa ko
sa doktor, iyon nga, matagal na gamutan ito
sabi niya, mabuti't naagapan ngang totoo
dahil kung tumagal pa'y baka mahirapang todo

- gregoriovbituinjr.
11.15.2021

Esensya ng buhay

ESENSYA NG BUHAY

di mahalaga sa akin ang ginto man o pera
kundi esensya ng buhay, bakit nabubuhay pa
iyon ang mahalaga sa pag-iral ko tuwina
hirap man ay patuloy sa paglilingkod sa masa

ayokong maghanap ng pera sa buong panahon
na di mo na namalayang tumanda kang ganoon
na magbayad ng utang ang nasa isip maghapon
nabubuhay lang upang magbayad ng utang doon

iyon ba ang esensya ng buhay? di mo matiyak?
na kaya ka nabuhay upang dumaan sa lubak?
na dinaranas mo ngayon ay gumapang sa lusak?
dahil sa sistemang bulok, kayraming hinahamak

minsan, bato sa lansangan ay sinisipa-sipa
tila baga wala silang kabuluhan sa madla
kung bato'y titipunin, mga graba silang sadya
at sila'y sangkap sa mga gusaling magagawa

natagpuan ko na kung saan ako nababagay
sa parlamento ng lansangan nga'y magpakahusay
sa pakikibakang masa, sa mga isyung tunay
pagkatha ng tulâ, pagsulat ng kwento't sanaysay

nariyan ang esensya ng abang buhay kong iwi
ang makapaglingkod sa bayan, sa masa, sa uri
itayo ang lipunang makataong minimithi
para sa kinabukasan ng bawat salinlahi

wala sa pera o ginto ang esensya ng buhay
na batid nating di naman madadala sa hukay
mabuti pang nakikibaka kahit na mapatay
buhay ko'y nariyan, ang kabuluhan niring buhay

- gregoriovbituinjr.
11.15.2021

Linggo, Nobyembre 14, 2021

Ang maging makatâ

ANG MAGING MAKATÂ

"To be a poet is more than a hobby, more than a profession - its a divine calling." ~ Maria Criselda Santos

ang maging makata'y higit pa sa isang libangan
na nawiwili ka lang gawin at nasisiyahan
ito'y higit pa sa propesyon o hanapbuhay man
pagkat ang maging makata'y tawag ng kabanalan

ito'y kaygandang sambit ni Maria Criselda Santos
sa f.b. page na Quote in the Act ay nakitang lubos
ang maging makata'y banal kahit binubusabos
tila ba ako'y banal na tinawag kahit kapos

kalakip ng kanyang sinabi'y may mga litrato
ng makatang magagaling sa historya ng mundo
naroon sina William Shakespeare at Edgar Allan Poe
pati na sina Balagtas at Emilio Jacinto

anong sarap pakinggan ng kanyang mga tinuran
makata'y nasa toreng garing o langit-langitan
subalit ako'y manunulang sanay sa putikan
at di maisip na ginagawa ko'y kabanalan

lalo't may sinasagasaan ang mga tula ko
na laban sa pagsasamantala't kapitalismo
ako man ay kasama sa aklasan ng obrero
at sumasalungâ sa lungsod na mala-impyerno

at kay Maria Criselda Santos, salamat talaga
banal kaming makatâ bagamat nakikibaka
para sa karapatan at panlipunang hustisya,
para sa uri, para sa bayan, para sa masa

- gregoriovbituinjr.
11.14.2021

Kalusugan

KALUSUGAN

napapansin kong maraming nagkasakit at kapos
na ang pandemyang ito ang sa kanila'y umulos
subalit nais kong tumulong sa mga hikahos
nais ko ring magboluntaryo sa Philippine Red Cross

lalo't dinanas kong ma-covid at nagpapagaling
kaya pagboluntaryo'y bahagi ng pagkagising
dapat may kasanayan ako, natapos na training
tulad ng first aid o contact tracing, ngunit di nursing

dapat magpagaling habang tumutulong sa iba
lalo't may diabetes at tuberculosis pala
magbasa hinggil sa kalusugan at medisina
pati halamang gamot bilang gawaing pangmasa

anumang mapag-aralan ay dapat madalumat
bilang makatâ, bilang matiyagang manunulat
marahil sa ganito'y makatulong akong sapat
at ibahagi sa masa anumang naisulat

- gregoriovbituinjr.
11.14.2021

Tabletas

TABLETAS

dapat mga gamot ay tuloy-tuloy kong inumin
mula sa reseta ng doktora'y binili namin
dalawang klaseng tableta itong dapat lulunin
may nakasulat sa kahon na mahigpit na sundin

isa'y tatlong beses kada araw, kapag kainan
ibig sabihin, agahan, tanghalian, hapunan
subalit ang isa pa'y dalawang tableta naman
medya ora bago agahan, sa buong sambuwan

nagpa-check up muna bago sa probinsya umalis
dahil nagka-covid, ilang linggo ko ring tiniis
nakitang resulta'y pulmonary tuberculosis
iyon daw ay sanhi dahil ako'y may diabetes

mula Benguet General Hospital ay nagdesisyon
na lilipat kami ng ospital sa Lungsod Quezon
may trabaho na kasi si misis malapit doon
ako'y babalik na rin sa aking trabaho roon

anang doktora'y anim na buwan daw ang gamutan
mahirap namang pabalik-balik sa lalawigan
bawat payo ng doktora'y aming gagawin naman
umaasang gumaling, gumanda ang kalusugan

- gregoriovbituinjr.
11.14.2021

Pagkatha

PAGKATHA

di pa rin ako titigil sa paggawa ng akda
kahit namroblema sa isang pesbuk kong nawala
di pa rin ako titigil sa pagkatha ng tula
wala mang mag-like sa pesbuk ng binahaging katha

kung meron mang mag-like, isa, dalawa, o tatlo man
pasasalamat ang tanging masasabi ko na lang
marahil, ayaw ng di nag-like ang kaparaanan
ko ng pagtula, o yaong paksa'y di nila ramdam

nagsimula sa pagiging dyornalistang pangkampus
naging features literary editor kahit kapos
hanggang lumabas ng kolehiyo't nakipagtuos
laban sa sistemang bulok, kakampi ang hikahos

hanggang ngayon, tuloy ang pagdalumat at pagsulat
sa landas ng putik ay patuloy sa pagmumulat
mga prinsipyo't diwang sa proletaryo nagbuhat
kasuhan man, isusulat gaano man kabigat

pagsulat ng sanaysay ang akibat kong tungkulin
pagkatha naman ng tula'y niyakap kong layunin
iyan ang daluyan ng adhika, dusa't panimdim
diyan dumadaloy ang aking liwanag at dilim

anumang paksâ sa paligid ay bibigyang buhay
isyu man ng manggagawa't dukha'y isasalaysay
kasangga ng uri, nagsisikhay at nagninilay
upang malabanan ang pagsasamantalang tunay

- gregoriovbituinjr.
11.14.2021

Pesbuk

PESBUK

di ko na mabuksan pa ang pesbuk kong pampamilya
di ko kasi na-update iyon nang magsabi siya
nalimutan nang tinawag ni misis ng "Kain na!"
nalimutan ang deadline o ibinigay na petsa

gamit ko pa naman iyon ng labingtatlong taon
laksang kasaysayan pa naman ang natipon doon
Climate Walk, Yolanda, Paris, litrato'y naroroon
kaklase, kaibigan, alaala ng kahapon

naroon din ang kapuso, kapamilya, kapatid
kayrami pa namang tulang sa masa'y inihatid
pati kaalamang ibinahagi't pinabatid
Nobyembre Trese nang pesbuk kong iyon ay mapatid

di ko lang siya mabuksan subalit di nawala
sana kahit di na mabuksan ay huwag mawala
bago pesbuk, friendster at multiply ko na'y nawala
na kayrami ko ring naipon doong mga akda

tinuturing kong mga akda'y gintong kalipunan
ng pinagdaanan, karanasan ko't kasaysayan
kung nais mo akong makilala, sa pesbuk tingnan
makatâ mang gipit, mga akda'y para sa bayan

Nobyembre Trese, alas-tres ng hapon nang mawalâ
may ibabahagi pa naman akong bagong kathâ
labingtatlong taon kong gamit, ako'y napaluhâ
Trese, alas-tres, labingtatlo, anong ugnay kayâ

kasalanan ko, di ko na-update, nakalimutan
tila di natuto sa nakaraang karanasan
nawala ang isa noong pandemya'y kasagsagan
pinadala ang code sa sim na sa lungsod naiwan

isa itong aral na talagang nakagigitla
kaklase't kamag-anak na naroon ay nawala
sana'y masaliksik pa rin ang dating nalathala
na baka kailanganin para sa bagong akda

- gregoriovbituinjr.
11.14.2021

Liway

LIWAY

wala akong talasalitaan nang patunayan
ngayon upang saliksikin ano bang kahulugan
talaga ng LIWAY na sagot sa palaisipan
kundi nakabatay lang sa naroong katanungan

nasa tanggapan sa Pasig ang aking diksyunaryo
sangguniang U.P. Diksiyonaryong Filipino
na di nadala sa probinsya kung nasaan ako
at malaking tulong sana sa pagsusulat dito

sa labing-apat pahalang, kakaiba ang tanong
"Hindi kinakapitan ng sakit," ano ang tugon
tingnan ang pababa't pahalang, ano kaya iyon
LIWAY ang sagot, at may salitâ palang ganoon

kung tao man iyon, aba'y sino kaya ang LIWAY
sila ba'y may agimat sa pagbubukang-liwayway
dito kaya ipinangalan si Kumander Liway
di kinakapitan ng sakit, malusog, matibay

paano maging LIWAY upang di tablan ng sakit
tulad ba ng anting sa saging, ito'y aking hirit
salamat sa palaisipan, sa tulad kong gipit
may salitang LIWAY, pag-asang hahanaping pilit

- gregoriovbituinjr.
11.14.2021

Sabado, Nobyembre 13, 2021

Mapulang hasang

MAPULANG HASANG

namumula ang hasang, kapara'y sariwang isda
na sa anupamang sagupaan ay laging handa
tila bakal ang kaliskis nilang nakahihiwa
habang sugatang makata'y tila di makakatha

dapat magpalakas, muling papulahin ang hasang
bagamat di na pwedeng maging manggang manibalang
di man maging galunggong ay pating na kung sa gulang
may karamdaman man, bumabalik ang dating tapang

di dapat laging putla ang hasang, kundi'y mapula
may sakit man ay titindig ng matikas sa masa
kumbaga'y kaya pa ring tanganan ang manibela
na malalim man ang tubig ay kayang sisirin pa

dapat pula pa rin ang hasang ng tulad kong tibak
upang patuloy na ipagtanggol ang masa't hamak
upang mapalago pa ang tinanim sa pinitak
upang makata'y di naman gumagapang sa lusak

- gregoriovbituinjr.
11.13.2021

Tahimik man

TAHIMIK MAN

di ako nananahimik kahit mukhang tahimik
dahil ramdam ng puso't diwa ko ang mga hibik
ng mga pinagsamantalahan at pinipitik,
ng mga tinotokhang, ng binabaon sa putik,
pati nalulunod sa laot ng upos at plastik

malapit na ang Dakilang Araw ni Bonifacio
at Daigdigang Araw ng Karapatang Pantao
tahimik man ay di natatahimik ang pluma ko
buong puso't kaluluwa'y titindig pa rin ako
upang magpahayag at tumula sa entablado

para sa kalikasan at hustisyang panlipunan
nais kong maglakad muli sa landas na putikan
di ako matatahimik pag ako'y wala riyan
pakiramdam ko'y sinikil ang aking karapatan
na para bang nakamtan ko na'y luksang kamatayan

tahimik lang ako, subalit di nananahimik
tahimik man ako ngunit ayokong manahimik
sige, subukan lang nilang ako'y mapatahimik
subalit aking pluma'y tiyak na di tatahimik
tanging sa kamatayan lang ako mananahimik

- gregoriovbituinjr.
11.13.2021

Bitamina D

BITAMINA D

bakit ang manok ay nag-iisang nagpapainit
nakasalampak lang sa yerong tiyak nang mainit
nais magpalakas, sa sarili'y may malasakit
di man samahan ng mga manok na makukulit

nagsa-sunbathing kahit wala sa dalampasigan
natanaw ko lang siya't agad na nilitratuhan
anumang kwento niya'y wala akong kabatiran
bakit siya nagpapainit ay tulad ko rin lang

kapara ng Mulawin na sa araw nagmumula
ang lakas upang mga katawan nila'y sumigla
tulad ko ring nagpapaaraw sa umaga pa nga
upang Bitamina D ay makamtan nating sadya

wala man tayong ugatpak tulad nilang Mulawin
pagpapainit sa araw ay magandang mithiin
pagpapalakas ng katawan ang ating layunin
upang anumang sakit ay mapaglaban natin

magpaaraw at palakasin ang buto't kalamnan
upang Bitamina D ay taglayin ng katawan
ngunit di sa tanghaling tapat, kundi umaga lang
sapat na init lang upang sakit ay maiwasan

- gregoriovbituinjr.
11.13.2021

Aliwan

ALIWAN

aliwan ko na ang pagsagot sa palaisipan
na sa libreng oras ay sadyang kinagigiliwan
pinakapahinga ko na ang nasabing aliwan
sagot lang ng sagot at matututo ka rin naman

aba'y kayrami ko na palang nabiling ganito
natapos ko ang iba't minsan binabalikan ko
ang mga salitang sinasama sa tula't kwento
sadyang kapaki-pakinabang ang libangang ito

may nakakalito rin minsan sa mga katagâ
kaya susuriin mo ang pahalang at pababâ
pag natiyak ang tamang sagot, ilagay mong sadyâ
may salitâ ngang dito lang nabatid ng makatâ

tarang maglibang, sa palaisipan ay magsagot
sa una lang naman ang noo mo'y mapapakunot
ngunit masasagutan mo't di na pakamot-kamot
at kasiyahan ang tiyak sa iyo'y idudulot

- gregoriovbituinjr.
11.13.2021

Halamang gamot

HALAMANG GAMOT

may dalawang pampletong dapat ko palang basahin
hinggil sa halamang gamot na marapat alamin
sa sakit ko'y anong magandang katas na inumin
mula sa halamang gamot, ito'y dapat aralin

magbasa muna, sa dalawang pampleto'y tumuon
una'y nabili ko noon pang nakaraang taon
ikalawang pampleto'y nabili ko lang kahapon
napadaan sa bilihan at natsambahan iyon

nakita sa check up, mayroon akong diabetes
na sanhi kaya may pulmonary tuberculosis
ano bang halamang gamot upang ito'y maalis
o kaya tinamaang baga't bituka'y luminis

kumain ng kasoy, di ang buto, kundi ang bunga
ilaga ang dahon at bulaklak ng sitsirika
ilaga ang balat ng puno't dahon ng banaba
at pakuluan din ang dahon ng Damong Maria

sa dahon at ugat naman ng kogon ay gayon din
sa T.B., bulaklak ng lagundi'y ilaga mo rin
pinakuluang ito'y parang tsaa mong inumin
ito'y isang pag-asa upang tuluyang gumaling

kaya naisip kong magsimulang magtanim bukas
kahit sa pasô ng mga itong ating panlunas
di lamang upang magamot kundi upang lumakas
taospusong pasasalamat na ito'y nawatas

- gregoriovbituinjr.
11.13.2021

Paksâ

PAKSÂ

samutsaring paksa'y napulot ko sa panaginip
o kaya ay gising na ako habang nakapikit
gising ang diwa, nagninilay habang naiidlip
kaya kung anu-ano ang naritong nalilirip

pag nakakita ka ng bangin, huwag kang tatalon
pag nalanghap ay sariwang hangin, huwag lumulon
pag nakukuha ka sa tingin, huwag mong ituon
pag nakita'y bakbakan, saan ka naglilimayon

panaginip ang naiisip habang natutulog
ngunit agad magigising pag narinig ang kulog
parang totoo ang pelikula, buti't niyugyog
kasama bilang aktor sa Titanic na lumubog

sinabi sa panaginip ang samutsaring paksâ
ibinulong ng diwata ano bang itutulâ
kaya ngayong pagkagising ay tila namamanghâ
buti't di namamanglaw kundi ngayon ay masiglâ

- gregoriovbituinjr.
11.13.2021

Biyernes, Nobyembre 12, 2021

Ako

AKO

hangga't nasa bundok, di ako ang tunay na ako
tila baga hiram lang ang tangan kong pagkatao
mapagkunwari, nakikisama sa tagarito
mapagpanggap, ibang-iba sa tangan kong prinsipyo
animo'y naghihingalo na ang tunay na ako

nais kong mabuwal sa sariling pinanggalingan
doon sa lansangan at putikan kong nilakaran
kaysa langit na kunwari'y nagbabait-baitan
mabuti pa sa impyernong masiglâ ang katawan
at nasang lipunang makatao'y matupad naman

sa tunay kong pagiging ako'y nais kong bumalik
kaysa nagkukunwari sa bundok at walang imik
sinasayang lang ang buhay na doon isiniksik
lalo't isyu ng bayan ay dinig kong hinihibik
ng obrero, pesante't dukhang dapat isatitik

ako'y makatâ ng putik, makatang maglulupâ
ako'y makatâ ng lumbay, na tula'y luha't sigwâ
ako'y makatâ ng dalitang ano't namumutlâ
at sa uring proletaryo'y makatang laging handâ
na misyong isatitik ang laksang isyu ng madlâ

- gregoriovbituinjr.
11.12.2021

Hamon ng aklat

HAMON NG AKLAT

nakabili ako sa Bookends ng dalawang aklat
isa'y hinggil sa maikling kwento ng manunulat
na may mga komentong dapat ding araling sukat
isa'y nobela ni Isaac Asimov na sikat
na nobelista ng sci-fi, buti't aking nabuklat

sa Bookends nga'y kaytagal ko nang nais makapunta
at nagkaroon lang ng pagkakataon kanina
upang diwa'y paunlarin sa bagong mababasa
at mapaunlad ang kasanayan bilang kwentista
mula sa pagtulâ, aba, ako'y magkukwento na

may aklat akong kalipunan ng maikling kwento
na nilathala na noon ng Aklatang Obrero
iyon ang unang sampung maikling kwentong akda ko
subalit di na nasundan pa ang libro kong ito
sana'y makagawa muli ng panibagong kwento

taospusong pasasalamat sa pagkakataon
upang mabili ang mahahalagang librong iyon
ang halaga'y discounted pa, aba'y salamat doon
pagsulat pa ng science fiction ay malaking hamon
tila ako'y tinawag, at agad akong tumugon

- gregoriovbituinjr.
11.12.2021

* ang BookEnds ay isang bookstore sa Lungsod ng Baguio, malapit sa Burnham Park

Kalma lang

KALMA LANG

kalmado pa rin ba ang dagat
kahit na basura'y nagkalat
kahit maraming nabibinat
kahit covid na'y sumambulat

kalmado pa rin ba ang loob
kung ako'y di nakapagsuob
kung sa layon ay di marubdob
kung sa dibdib ay pulos kutob

kalmado pa rin ba ang puso
kung nawala na ang pagsuyo
kung pag-ibig na ay naglaho
kung dumatal na ang siphayo

kalma lang, ang payo sa akin
problema'y huwag didibdibin
anupaman ang suliranin
iyan ay may kalutasan din

- gregoriovbituinjr.
11.12.2021

Habilin

HABILIN

pag ako na'y binurol, may tatlong gabing tulaan
unang gabi'y para sa grupong makakalikasan
ikalawa'y sa kapwa makata, pampanitikan
ikatlo'y luksang parangal, tulaan sa kilusan
habang libing o kaya'y kremasyon kinabukasan

wala na akong ibang hihilingin pa sa burol
pagkat sa panahong iyon ay di na makatutol
bahala na ang bayan kung anong kanilang hatol
sana, sa huling sandali, pagtula'y di maputol
datapwat may isang hiling pang nais kong ihabol

sa lapida'y may ukit na maso na siyang tanda
na ako'y tapat na lingkod ng uring manggagawa
sa ilalim ng pangalan, nasusulat sa baba:
"Makatang lingkod ng proletaryo, bayan at madla
Mga tula'y pinagsilbi sa manggagawa't dukha"

pinagmamalaki kong ako'y nagsilbi ng tapat
bilang aktibistang mulat at kapwa'y minumulat
tungo sa lipunang makatao't lahat ay sapat
makata akong taospusong nagpapasalamat
sa kapwa tibak, sa kamakata, sa inyong lahat

- gregoriovbituinjr.
11.12.2021

Huwebes, Nobyembre 11, 2021

Haplos

HAPLOS

ramdam ko ang paghaplos ni misis
bago siya kanina umalis

haplos na tanda ng paglalambing
kahit di man muna magkapiling

may trabaho siya sa Maynila
ako'y naiwang di makahuma

walang kibo o di makaimik
nasa isip ay isinatitik

gayunman, nanatili ang haplos
na ngayong gabi'y yakap kong lubos

nawa'y magawa lahat ng bilin
di man makatulog ng mahimbing

at inumin ang mga tableta
batay sa nasulat sa reseta

sana'y gumaling na akong lubos
sana'y madama muli ang haplos

- gregoriovbituinjr.
11.11.2021

Punyagi

PUNYAGI

di ako nakasamang lumuwas
ni misis tungo sa kalunsuran;
sa check up ay babalik pa bukas
upang magpatuloy ang gamutan

kayraming dagdag alalahanin:
ang pulmonary tuberculosis
nang doktor ay kanya pang sabihin
na T.B.'y dahil may diabetes

tila isang kanyon ang pumutok
na mukha'y akin ngang nilamukos
mga plema'y dapat kong matutok
kailan ba ito matatapos

ah, nais ko nang lumuwas sana
ngunit sakit ayokong lumalâ
mga plano man ay napurnada
katawan muna'y gawing masiglâ

subalit ako'y magpupunyagi
upang di na magsisi sa huli
bukas muli'y magbakasakali
payo ng doktor, dingging maigi

- gregoriovbituinjr.
11.11.2021

X-ray

X-RAY

natamaan nga ang baga ko, komento ni misis
nang mabasa ang resulta ng x-ray, nang ma-release
ako pala ay may pulmonary tuberculosis
baka epekto ng covid na sa akin dumaplis

dapat magsaliksik upang di na ito lumubha
dapat kong aralin ano ito't dapat magawa
noong nagka-covid, ang oksiheno ko'y bumaba
naagapan naman iyon, buti't di na lumala

di man colored, nakababahala ring magka-T.B.
ingatan ang katawan, umuwi agad sa gabi
bagamat patuloy pa ring sa bayan nagsisilbi
kung makaramdam ng anuman ay agad magsabi

bawat nangyayari'y agad namang itinutulâ
pagkat ito ang kasanayan ng abang makatâ
kwento ng sakit at paggaling ay nasasaakdâ
animo'y paalalang mag-ingat at maging handâ

- gregoriovbituinjr.
11.11.2021

Bago lumuwas

BAGO LUMUWAS

bago lumuwas ng Maynila, nagpa-check up muna
nang malaman kung sa katawan ko'y may nasira ba
nagpa-antigen, buti't negatibo ang resulta
xray, testing ng dugo, general check up talaga

mula sa lalawigan kung saan ako na-covid
pa-Maynila na kami ni misis, walang balakid
anumang resulta ng check up ay dapat mabatid
upang kung mayroon mang sakit ay di na malingid

sa pagbalik ng Maynila'y makikipag-face-to-face
sa mga kasama sa planong aming kinikinis
sabagay, sa tungkulin ko'y ayokong nagmimintis
na ginagampanan kong tapat dugo ma'y itigis

paluwas na kami ni misis, magpapa-Maynila
siya'y may bagong trabaho, ako'y dati, siyanga
magsaliksik, magsalin, magsulat, katha ng katha
bilang secgen ng org, may trabahong dapat magawa

kaya dapat talagang magpalakas ng katawan
sakit ay labanan at ang sarili'y pag-ingatan
palusugin ang bawat kalamnan, puso't isipan
upang tungkuling atang ay talagang magampanan

- gregoriovbituinjr.
11.11.2021

Miyerkules, Nobyembre 10, 2021

Pagbabasa ang aking kanlungan

PAGBABASA ANG AKING KANLUNGAN

pagbabasa ang aking kanlungan
sa panahong yaring diwa'y lutang
kapag buraot ang pakiramdam
kapag panlasa'y walang linamnam
kapag buryong ay di napaparam

sa pagbabasa'y may nararating
lalo't puso't diwa'y nagigising
kunwa'y patungo sa toreng garing
na tambayan daw ng magagaling
na makata't awtor na maningning

pagbabasa ng maraming paksâ
ay malimit ko nang nagagawâ
tulad ng balita, kwento't tulâ
upang diwa'y mapagyamang sadyâ
lalo't akda'y nagbibigay-siglâ

taospusong nagpapasalamat
ang inyong lingkod sa dyaryo, aklat,
magasin, isyung nahahalungkat
pagbabasa'y kanlungan kong sapat
upang maging dilat at mamulat

- gregoriovbituinjr.
11.10.2021

Bawal bata

BAWAL BATA

bawal ang bata sa upuan sa harapan ng dyip
di nakaligtas sa akin ang paskil na nahagip
agad nilitratuhan pagkat aking nalilirip
na wasto ang nakasulat, at ako'y napaisip

na kaligtasan agad ng bata ang kahulugan
halimbawa'y isang sanggol na ina ang may tangan
o bata mang di pa pumapasok sa paaralan
na pag biglang nagpreno ang dyip, di sila masaktan

ang kaligtasan ng mga bata'y malaking hamon
lalo't magulang, patunay ang paskil na ganoon
kaya magaling talaga ang nakaisip niyon
kung batas na ito'y saludo sa nagpasa noon

bawal ang bata ipwesto sa madaling disgrasya
sa loob man ng dyip, malayo sa pintuan sila
na sa biglaang preno'y tumilapon, mahirap na
sa naglagay ng paskil, salamat at mabuhay ka!

- gregoriovbituinjr.
11.10.2021

Sa Fab

SA FAB

nandito akong muli sa paboritong FabCaffe
datapwat di kape, iniinom ko'y tsokolate
mainit na Dark Choco habang nagmumuni-muni
tangan ang pluma, tikim-tikim, anong sarap kasi

isa ito sa mga malimit kong pagtambayan
kung nais mo akong mahanap ay dito puntahan
at bakasakaling ako'y dito mo matyempuhan
inom lang ng inom habang may pinagninilayan

mamaya, isusulat na kung anong nalilirip
pagkat sa pagmumuni'y marami akong nahagip
tinula ko'y basahin mo't di ka na maiinip
at mababatid mo na rin ang nasa aking isip

kaya sa FabCaffe, taospusong pasasalamat
pagkat dito'y nakaka-relax na't nakasusulat
at kung may suliranin man o ang puso'y may sugat
umorder lang at tumambay sa FabCaffe na'y sapat

- gregoriovbituinjr.
11.10.2021

Paalala sa dyip

PAALALA SA DYIP

makatawag-pansin yaong paskil sa nasakyang dyip
matapos magpa-antigen, buti't di na positive
piniktyuran ko ang paskil na kayganda ng hirit
mangingiti ka sa "Bawal ang Kabit, Este Sabit"

dyip sa Baguio iyon, marahil pagsunod sa batas
kung may batas ngang ganito'y di ko pa nawawatas
sa Maynila ko unang nakita't tila paglutas
laban sa sumasabit at nang-aagaw ng kwintas

kaya seguridad iyon para sa pasahero
upang walang basta sumabit sa mga estribo
lalo't may mga isnatser na mabilis tumakbo
kinawawa ang biktimang papasok sa trabaho

bawal na ang kabit, bawal pa ang sabit, kayganda
palabiro man sa paskil, sadyang matutuwa ka
sa pasahero'y seguridad na, paalala pa
salamat sa nakaisip ng paskil, mabuhay ka!

- gregoriovbituinjr.
11.10.2021

Sa aklatan

SA AKLATAN

kung sakaling makabisitang muli sa aklatan
nais kong maghapon doon, kahit walang kainan
magbabasa, magsasaliksik, magsusulat lamang
pagbabasa sa aklatan ay gawaing kay-inam

subalit sa pampublikong aklatan ay may oras
na pagdating ng alas-singko'y dapat nang kumalas;
ngunit kung may sariling aklatan, di na lalabas
makakapagbasa ka kahit na papungas-pungas

bumili ka ng aklat, mag-ipon ng babasahin
at sa mga libre mong oras, saka mo basahin
magbasa ka kahit abutin pa ng takipsilim
baka marami kang matuklasan at tutuklasin

dahil ang bawat aklat ay para na ring kapatid
pagkat kayraming kaalamang doon mababatid
mga mensahe ng awtor sa diwa hinahatid
kaya maraming sikretong sa iyo'y di na lingid

- gregoriovbituinjr.
11.10.2021

Martes, Nobyembre 09, 2021

Sagipin ang ating planeta

SAGIPIN ANG ATING PLANETA

kwaderno'y binili dahil sa magandang pamagat
kwadernong tinataguyod ang daigdig ng lahat
na mundong tahanan ay alagaan nang maingat
upang di mapariwara ng ating gawa't kalat

sulatan ng mga katha't ng samutsaring paksa
tungkol sa nangyayari sa kalikasan at madla
tungkol sa nagbabagong klimang ano't lumalala
ang basurang plastik at upos, nakakatulala

"Save Our Planet," ang planeta natin ay sagipin
panawagang ito'y magandang layon at mithiin
sino pa bang magtutulong-tulong kundi tayo rin
na nananahan sa nag-iisang daigdig natin

tara, pag-usapan natin paano isasalba
ang tangi nating daigdig, ang tahanang planeta
pagtibayin ang dapat na plataporma't programa
para sa planeta'y magkapitbisig, magkaisa

- gregoriovbituinjr.
11.09.2021

Lunes, Nobyembre 08, 2021

Makatang nars

MAKATANG NARS

taasnoong pagpupugay sa Pinay, nars, makata
na nagwagi sa British poetry, kahanga-hanga
pangalan niya'y Romalyn Ante, anang balita
sa Jerwood Compton Poetry Fellows napabilang nga

doon sa Britanya, isa siyang tala sa gabi
sadyang nagniningning ang pangalang Romalyn Ante
na co-founding editor pa ng Harana Poetry
na online magazine na sa Ingles kinakandili

di lang makata, tranlator, editor pa't essayist
nars din siyang dalubhasa sa psychotherapeutic
treatment, at marami pa siyang award na nakamit
tunay siyang makatang dangal ng bansa ay bitbit

sa makatang nars, ipagpatuloy mo ang pagkatha
bagamat Pinay kang naririyan sa ibang bansa
mga nakamtan at nagawa mo'y kahanga-hanga
sana maisaaklat na ang iyong mga tula

- gregoriovbituinjr.
11.08.2021

* litrato mula sa ulat sa tabloid na Abante, isyu ng Nobyembre 8, 2021, pahina 9

Climate Justice Now!

CLIMATE JUSTICE NOW!

sa pangwalong anibersaryo ng bagyong Yolanda
sa panawagang Climate Justice ay nakikiisa
lalo't COP26 sa Glasgow ay nagaganap pa
kayraming delegadong tinatalakay ang klima

bakit nakiisa ako sa gayong panawagan
isa ako sa nakapunta noon sa Tacloban
nang sumamang magbigay ng relief goods ang samahan
sa mga nasalanta ng Yolanda't namatayan

at isang taon matapos iyon, ako'y nagpasya
sa mahabang lakaran, ang Climate Walk, ay sumama
tutungo kami sa Tacloban mula sa Luneta
naglakad mula Oktubre Dos, at lakad talaga

ilang lalawigan at bayan-bayan ang tinawid
upang mensaheng Climate Justice ay aming ihatid
bakit klima'y nagkaganyan, anong dapat mabatid
anong magagawa ng mga gobyerno't kapatid

nakapaang nilakad ang tulay ng San Juanico
at nakarating sa mismong unang anibersaryo
ng bagyong Yolanda sa Tacloban, Nobyembre Otso
kita'y barko sa lupa't puntod ng mga yumao

makalipas ang isang taon ay naglakad naman
sa ibang bansa, kasama'y naglakad sa Tacloban
ang Pransya'y narating at naglakad sa kalamigan
at pagpasa ng Paris Agreement ay nasaksihan

sa mga nakasama, taospusong pasalamat
sa bawat paglalakbay na tunay na mapagmulat
kaya sa isyu ng klima'y sinusulat ang dapat
tuloy sa hangaring Climate Justice para sa lahat

kaya kumikilos pa ako sa usaping klima
bilang isang manunulat, makatâ, aktibista
panawagang "Climate Justice Now!" ay sinisigaw pa
nang dinggin at kumilos ang mga gobyerno't masa

- gregoriovbituinjr.
11.08.2021

* litrato kuha sa Luneta, Oktubre 2, 2014, tangan ng makatâ ang pulang banner

Delta

DELTA

paano ba patutungo sa lungsod na katabi
na mula sa amin ay halos pitong kilometro
ayon sa ulat, delta variant doon ay kaytindi
pagkat nang bilangin, higit sandaan ang may kaso

ang ganoong ulat ba'y ipagwawalang bahala
nais man doong pumunta't may aasikasuhin
ay di mo agad magawa pagkat nababahala
kailangang papeles man ay dapat atupagin

magkagayunpaman, dapat pa rin tayong mag-ingat
lalo ngayong may delta variant na nananalasa
ito'y uri ng coronavirus, ayon sa ulat,
na mas matindi pa raw kaysa covid na nauna

bukod sa delta, may beta variant pang binabanggit
na ayon sa balita'y may limampu't limang kaso
nagka-covid na ako't ayaw muling magkasakit
kaya kalusugan ay pag-ingatan ngang totoo

- gregoriovbituinjr.
11.08.2021

* litrato mula sa tabloid na Pilipino Star Ngayon, Nobyembre 8, 2021, pahina 9

Linggo, Nobyembre 07, 2021

Kartilya

KARTILYA

dinaraos tuwing ikapito ng bawat buwan,
ikapito ng gabi, pulong na makasaysayan
doon binabasa ang Kartilya ng Katipunan
sa isang seremonyang talaga namang dibdiban

tulad ng petsa ngayon, ikapito ng Nobyembre
na dinaraos kahit nasa malayo man kami
sumabay man sa Dakilang Rebolusyong Oktubre 
ikasandaang apat na anibersaryo nire

maraming salamat sa pangkat ng Kamalaysayan
o Kaisahan sa Kamalayan sa Kasaysayan
na tuwing sumasapit ang ikapito ng buwan
ay sinasariwa ang Kartilya ng Katipunan

ito'y Kartilyang patnubay sa pagpapakatao
pawang inaaral bago maging Katipunero
sinulat, pinagtibay, pinalaganap sa tao
nina Gat Andres Bonifacio't Emilio Jacinto

higit dalawang dekada ko nang sinasabuhay
ang Kartilyang itong sadyang isinapusong tunay
nakikibaka, maralita't obrero'y karamay
halina't itaguyod sa madla ang gintong gabay

- gregoriovbituinjr.
11.07.2021

Wika ng bayani

WIKA NG BAYANI

ang hindi magmahal / sa sariling wikà
ay higit sa hayop / at malansang isdâ
wika ng bayaning / tanyag at dakilà
pamana sa bayan, / sa puso tumudlâ

ang magsamantala / sa obrero't dukhâ
ay kapara na rin / ng kuhila't lintâ
ang sistemang bulok / na kasumpa-sumpâ
ay dapat baguhin / at palitang sadyâ

taludtod at saknong / ng abang makatâ
ay mula sa danas / bilang maglulupâ
na pag sinaliksik / ang mga salitâ
mauunawaan / ang kanyang tinulâ

hinggil sa obrero't / mga maralitâ
yaong karaniwan / niyang mga paksâ
pinag-uukulan / ng panahong sadyâ
upang nasa loob / ay kanyang makathâ

payo ng bayaning / tayo'y maging handâ
sa anumang oras / dumaan ang sigwâ
upang mailigtas / ang mga binahâ
at upang masagip / ang mga nabasâ

- gregoriovbituinjr.
11.07.2021

* litrato mula sa google

Sahod

SAHOD

isinusulat kong pataludtod
ang nakakaawa nilang sahod
parang hinihintay sa alulod
patak ng kanilang paglilingkod

pag paksa'y ganyang nakakaluhâ
pagtula'y di na nakakatuwâ
ngunit may tungkulin ang makatâ
na masa'y ipagtanggol sa tulâ

kahit makata'y di mapalagay
bawat isyu'y unawaing tunay
kalutasang dapat matalakay
sahod at lakas-paggawa'y pantay

paano ang dapat nilang gawin
upang mga ito'y pagpantayin
pagkat iyon ang dapat tanggapin
nilang mga sahurang alipin

dapat ay makatarungang sahod
para sa obrerong naglilingkod
makatarungan, pantay na sahod
upang di na sila manikluhod

sa produktong kanilang nalikha
may kapantay na lakas-paggawa
subalit di mabayarang tama
bigay lang ay sahod na kaybaba

negosyo raw kasi ay babagsak
kahit sila'y tumubo ng limpak
obrero'y gumapang man sa lusak
di ibibigay ang sweldong tumpak

anang isang namimilosopo
subukan mo kayang magnegosyo
upang ang ganito'y malaman mo
bakit dapat baratin ang sweldo

at di dapat bayaran ng tama
iyang kanilang lakas-paggawa
baka malaking kita'y mawala
kung ibibigay sa manggagawa

ganyan pag nabisto ang mahika
nitong sistemang kapitalista
kaya manggagawa, magkaisa
baguhin ang bulok na sistema

- gregoriovbituinjr.
11.07.2021
(Kinatha kasabay ng ika-104 anibersaryo ng Dakilang Rebolusyong Oktubre)

Ang maikling kwento sa Taliba ng Maralita

ANG MAIKLING KWENTO SA TALIBA NG MARALITA Munting sanaysay at tula ni Gregorio V. Bituin Jr. May ilan pang isyu ng  Taliba ng Maralita , ang...